"En Lugo, dáse moito o acollemento dos nenos polos avós"

La conflictividad en las familias creció un 30 % los últimos veinte años

Meniños atiende ya a terceras generaciones cuya problemática se cronificó y agravó con el paso del tiempo ► Esta fundación busca personas en Lugo que estén dispuestas a asumir adopciones de niños en situación especial
Olga Alvite, coordinadora de Meniños
photo_camera Olga Alvite, coordinadora de Meniños

La conflictividad en las familias aumentó hasta en un 30 por ciento en los últimos veinte años, según detecta la fundación Meniños a través de su trabajo diario en Lugo. Pero el problema no se queda ahí. Las relaciones intrafamiliares se están cronificando y agravando con el paso del tiempo hasta el punto de que esta fundación está trabajando ya con las terceras generaciones de algunas familias cuyos abuelos también fueron asistidos por Meniños.

"Temos pais que foron xa nenos nosos, o que demostra que hai algo que non funciona. A conflitividade é moito maior agora que cando empezamos en Lugo, hai vintetrés anos. Aumentou moito o transtorno mental –derivado, moitas veces, da adicción a substancias– e tamén o transtorno de límite de personalidade. Tamén se detectan moitos problemas de rapaces con condutas disruptivas para os que non hai moita solución porque non hai un centro onde se atenda a estes nenos", afirma Olga Alvite Engroba, coordinadora de Meniños en Lugo.

Olga Alvite: "Tratamos de restablecer ese apego entre pais e fillos porque, por debaixo de todo iso, adoita haber un trauma pola ruptura do vínculo afectivo que se mestura moitas veces coa falta de habilidades sociais"

En los casos más graves, también hay padres que sufren algún trastorno mental por lo que, en estas situaciones, los hijos corren el peligro de ser desatendidos, agravándose todavía más la problemática en el seno familiar. "Tería que haber máis coordenación entre Saúde Mental e os profesionais do eido social. Hai situacións nas que os nenos non toman a medicación para controlar o seu trastorno porque os pais tamén sofren un problema mental, co cal os rapaces acaban desestabilizándose", indica Olga Alvite.

A la vez, también se está dando un cambio de perfil de este tipo de familia con problemas. "Se antes o perfil destas familias que necesitaban axuda eran o dunha xente pobre, marxinal, do ámbito rural e con problemas de alcolismo, agora atopámonos con estas situacións en familias de clase ben, con distintos tipos de consumos e condutas disruptivas", afirma Olga Alvite.

La fundación Meniños puso en marcha el programa de Integración Familiar, que tiene como objetivo reunificar a padres y a hijos, una vez que estos acaban en un centro de menores. Actualmente, hay 300 niños y jóvenes que residen en centros en Lugo, de los cuales Meniños trata de devolver a sus familias a 25.

En la mayoría de los casos, la situación emocional que dio lugar a la ruptura de relaciones entre padres e hijos comienza con la falta de apego. "Tratamos de restablecer ese apego entre pais e fillos porque, por debaixo de todo iso, adoita haber un trauma pola ruptura do vínculo afectivo que se mestura moitas veces coa falta de habilidades sociais, as adiccións ou a conversión de parellas en familias monoparentais numerosas", indica Olga Alvite.

El programa de Integración Familiar de Meniños está alcanzando un porcentaje de éxito del 65 por ciento con solo una recaída por cada diez casos. Paralelamente, Meniños lleva a cabo también otro programa de Prevención Familiar, cuyo fin es evitar que los niños acaben en un centro. Ahí el porcentaje de éxito aún es mayor, alcanzando el 90 por ciento.

Actualmente, hay el caso de un niño, en situación especial, que está esperando poder ser adoptado por una familia

ADOPCIONES. Meniños también se ocupa, desde que firmó un convenio con la Xunta, hace un año, de los casos de adopciones especiales de niños en espera de una familia en Lugo. Para ello, dispone de un programa que coordina todas estas actuaciones pero en el que hay un problema importante: la falta de familias. De hecho, esta fundación tiene ahora un niño en Lugo que está esperando por una familia que no encuentra. "En Lugo, non temos ningunha familia. Neste tipo de adopcións especiais, hai nenos con discapacidades que –en maior ou menor grado– e tamén nenos doutras etnias ou grupos de irmáns de máis de tres cativos. Por iso, precisamente, resulta particularmente difícil buscarlles unha familia", explica Olga Alvite.

El trámite de este tipo de adopciones es mucho más rápido que si se trata de un niño que no esté en ninguna de estas situaciones. En una adopción especial, el niño y la familia pueden estar conviviendo juntos en un plazo de tres a seis meses.

"Meniños fai un labor de acompañamento á familia co fin de mellorar a adaptación. Co paso do tempo e, se non hai ningún problema, xa se leva a cabo a adopción. Temos nenos de todas as idades, ata os 18 anos. Hai un tempo, tivemos un caso moi peculiar dunha parella maior que adoptou unha rapaza de 17 anos e todos quedaron encantados", comenta la coordinadora de la fundación Meniños en Lugo, Olga Alvite.

Otra carencia que tiene actualmente el sistema es la edad límite para ser adoptado o internado en centros. Esa edad es a los 18 años. Cuando los chicos que están en los centros de menores llegan a la mayoría de edad, el panorama todavía es más negro de lo que fue hasta entonces ya que, en muchos casos, no tienen a dónde ir o vuelven a su familia, totalmente desintegrada.

"Estes rapaces son maiores de idade pero están moi desprotexidos porque carecen dunha familia que os respalde para poder estudar ou ata que atopan un traballo e se poden independizar. Sería importante que puidesen estar algún tempo máis nos centros. Hai casos dalgunhas prórrogas e tamén os van preparando para unha vida autónoma con antelación pero non é suficiente", afirma Olga Alvite, que añade que solo la asociación Igaxes ofrece, a través del programa Mentor, unas viviendas para jóvenes en esta situación, pero son pocas plazas y para chicos con un perfil determinado hasta los 22 años.

Comentarios